Je zou gaan geloven dat de diplomatieke wereld zich verveelde toen er van migratie geen sprake was. Wat deden onze vertegenwoordigers vóór de migratie in het buitenland? Nochtans beweren sommigen dat migratie sinds mensenheugnis eigen is aan de mens. De mens is van nature een migrant, altijd op weg. Migratie is ontologisch. Migreren is heel eenvoudig leven, zeggen wij bij Josefa…
En toch is de aandacht in alle agenda’s vandaag gericht op het fenomeen van de migratie. Die aandacht lijkt ons paradoxaal genoeg te doen inzien dat migratie een internationale kwestie is, gericht op zij die in beweging zijn, die zich verplaatsen, die op zoek zijn naar een dak boven het hoofd, naar een beter leven – of is het overleven? - voor zichzelf of voor hun familie.
Maar, is er wel iets nieuws onder de zon? In vroegere tijden dekte men de tafel voor de vreemdeling als hij aanklopte aan de deur. De zon schijnt nog altijd hetzelfde in de 21ste eeuw, maar de vreemdeling is niet meer dezelfde. Die is het voorwerp geworden van al mijn angsten, mijn verdenkingen, ja zelfs van mijn ergernissen en onzekerheden. Dat heeft zijn redenen, natuurlijk. Die liggen in het verleden. Wij zijn natiestaten geworden, afgebakend door grenzen. Die zijn in vele gevallen lukraak tot stand gekomen, vaak totaal onlogisch en los van de geschiedenis van de mens en de geografie van zijn planeet. Nu zijn het mijn natie, mijn land, mijn fabrieksmerk, mijn etiket die de toon aangeven. Zo definieren wij onszelf in de 21ste eeuw: in weerwil van Europa, de Verenigde Naties, de globalisering. Grenzen die niet doorbroken mogen worden.
Voor onze vertegenwoordigers in het buitenland is het een moeilijke klus om de tafel te dekken voor de onverwachte gast. Hun prioriteit is het beheren, ja zelfs controleren, in bedwang houden of stabiliseren van de bewegingen van wie zou kunnen aankloppen of van wie aanstalten zou maken om vanuit hun verblijfsplaats te vertrekken.
Of deze nieuwe internationale doelstelling migratie effectief bevordert of niet, blijft een vraag. Hoe dan ook lijkt ze belangrijker geworden te zijn dan, bijvoorbeeld, de trafiek van wapens, bloedgeld of drugs die verhoudingsgewijs heel wat meer slachtoffers maakt. Men kan zich dan ook terecht de vraag stellen hoe het komt dat ongeveer 220 miljoen van de 8 miljard mensen op deze aardbol (dat is amper 3%) de hoofden van de wereld en de diplomatie op hol brengt? Het is ongezien hoeveel aandacht, investeringen en inspanningen de « migranten » of de « vluchtelingen » mobiliseren in alle mogelijk denkbare sectoren: veiligheid, management, integratie, sociologie, onderwijs, terrorisme, tewerkstelling, sociale cohesie, cultuur, taalonderwijs, preventie, conflicthantering, mensenrechten, kunsten, handel, diaspora, landbouw, energie, luxe, gastronomie… De Verenigde Naties (ref.: top van september 2016), de Wereldbank, intergouvernementele en interregionale organisaties, de EU, de UA, bilaterale akkoorden, fondsenwerving…werkelijk alles wordt geofferd op het altaar van de migratie. Deinternationale betrekkingen lijken de laatste jaren wel gedomineerd, ja zelfs verlamd te worden door dit uit zijn voegen gebarsten « fenomeen ».
Is deze aandacht terecht? Is het dan zo erg gesteld met de verveling in de wereld? De « migranten », het nieuwe doelwit van de 21ste eeuw, presenteren in ieder geval de rekening.Alle schijnwerpers en bliksems van de politieke wereld zijn op hen gericht, ten nadele van andere, niet minder delicaat te benaderen« groepen » die in vele gevallen de vooroorzaak zijn dat mensen vluchten of migreren.
