Adieu JOSEFA

Ik was net gescheiden en op zoek naar een plek in Brussel voor een korte tijd. Op een dag vond mijn dochter een aankondiging op de website van de Josefa Stichting.

Die zocht een Nederlandstalige inwoner die als tegenprestatie voor het verblijf de Nederlandstalige communicatie kon verzorgen. Ik had geen idee wat de Josefa Stichting was. In maart had ik een gesprek met Gilbert Granjon, de oprichter en bezieler van Josefa. Na wat aarzeling zei ik dat ik kandidaat was. Op 1 april 2016 kwam ik in Josefa wonen.

Het begin was voor mij een hele aanpassing. Enige Nederlandstalige midden in een overwegend Franstalige omgeving. Het was een echte verkenningstocht. Hoe liggen de menselijke verhoudingen? Wie doet wat? Wat is Josefa eigenlijk? Hoe deel je je leven in een oud kloostergebouw met een groep van uiteenlopende origines. Een Hongaar, enkele vluchtelingen uit Syrië en Irak, Gilbert zelf en zijn vrouw die Fransen zijn, een paar autochtone Belgen… en dan het bonte gezelschap van sympathisanten, sponsors, vrienden, vrijwilligers en passanten die er over de vloer komen. Het wekelijkse avondmaal op maandag. En dan al die andere activiteiten… een lezing, een concert, een of andere gezamenlijke activiteit, samen eten klaarmaken en afwassen, kaart spelen, een verjaardag vieren …… Mijn ogen gingen langzaam open.

Ruimer blikveld

Stapje voor stapje maakte ik kennis met een manier van leven die ik niet kende. Maar wat ik terugkreeg, was de moeite waard. Hoe gereserveerd ik in het begin ook was, ik bloeide langzaam open. Ik verzorgde de Nederlandstalige versie van de website en de nieuwsbrieven. Ik maakte kennis met de filosofie achter Josefa. Mijn blikveld op de mens verruimde. Ik voelde me meer en meer betrokken. Gemakkelijk was het niet altijd. Soms liep het contact soepel. Soms waren er spanningen. Met anderen leven is in de eerste plaats leren. En dat gebeurt met vallen en opstaan.

Maar het is ook luisteren. Ben ik bereid om te luisteren naar het verhaal van de ander? Hussein die vertelt over zijn wekenlange overlevingstocht van Irak naar Brussel. Hassam en Waleed die na veel omzwervingen op Josefa terecht komen, maar hun vrouw en kind in Syrië moesten achterlaten. Een zuster, Christine, die naar Irak vertrekt. Er zijn zoveel verhalen… En ik, notoire atheïst, die op Josefa in aanraking kom met een religieus gedachtegoed dat ik sinds mijn adolescentie heb afgezworen.

Spiegel

Wat ik vooral geleerd heb op Josefa is dat iedere mens een spiegel is. Een spiegel die mij de kans geeft om iets over mijzelf te leren. Misschien ontdek ik empathie, warmte, begrip. Maar misschien ontdek ik ook schaduwkanten die ik niet zo graag heb en wegduw. Afwijzing, egoïsme, woede, bitterheid, pretentie, verdriet, … Wat doet de aanwezigheid van de ander met mij? Welke impact heeft hij/zij op mij? Hoe ga ik daar mee om? Sta ik open of sluit ik me af? Wat leert die ander over mezelf? Ben ik bereid om uit mijn eigen, beperkte, comfortzone te stappen? Of klamp ik mij verbeten vast aan mijn eigen ideeën en overtuigingen?

Sluit ik mijn hart af of stel ik mijn hart open voor deze unieke man of vrouw die voor mij staat, deze vluchteling, deze migrant, deze arbeider uit een ver land, deze intellectueel, deze vader, moeder, kind, alleenstaande, …?

Ben ik in staat om onder elk menselijk verhaal, onder elk menselijk gelaat een mens te zien zoals ikzelf? Een migrant die op weg is naar zijn eigen bestemming die hij vaak nog niet kent, die ook ik vaak nog niet ken…

9 maanden

Ik heb nu 9 maanden op Josefa gewoond. Het was een prachtige en leerrijke zwangerschap. Ik heb nieuwe vriendschappen gesloten. Ik voel dankbaarheid dat ik dit heb mogen meemaken. Het heeft mijn blikveld verruimd, mijn leven rijker gemaakt, mijn hart geopend. Het heeft mij krachtiger gemaakt om het leven met meer vertrouwen en liefde te ontvangen en tegemoet te treden. Ik dank Gilbert, Annabelle, Matyas, Waleed, Hassam, Lina, Ziad, Guillaume, Jessica, Laetitia, Patricia, en al die vele anderen voor het stukje levenspad dat ik, samen met hen, heb mogen afleggen.

Jan